POLE MOKOTOWSKIE 1945-75
Pole Mokotowskie było ważnym miejscem w przedwojennej Warszawie. Tu znajdowało się lotnisko i tor wyścigów konnych (pod koniec lat trzydziestych przeniesiony na Służewiec). Tu odbywały się parady wojskowe. Tu 17 maja 1935r. żegnano zmarłego marszałka Józefa Piłsudskiego.
Po wojnie Pole Mokotowskie trudno było nazwać wizytówką Warszawy, ale i wtedy pełniło ono ważną rolę. Powstało tu osiedle domków fińskich, obóz jeńców niemieckich, oraz wiele magazynów i baz materiałowych, będących zapleczem odbudowującej się stolicy. Tu także w latach 1953-73 mieściło się schronisko dla zwierząt, przeniesione później na Paluch.
Z tego okresu zachowało się stosunkowo niewiele zdjęć i wspomnień – bo też to, co się tu działo, było (z tamtej perspektywy) mało ciekawe i z założenia miało charakter tymczasowy. Krótkie notki pojawiały się w tygodniku „Stolica”, rozsiane wśród półtora tysiąca numerów obejmujących trzy dekady powojenne.
W tym wątku postanowiłem zebrać odszukane zdjęcia i teksty, pochodzące z tygodnika „Stolica” oraz z różnych stron internetowych. Liczę na to, że osoby odwiedzające ten portal dorzucą ciekawe informacje w postaci zdjęć i wspomnień, dotyczących Pola Mokotowskiego z lat 1945-75.
* * *
Rzut oka wstecz - do ok. 1917r. Pole Mokotowskie - wśród pól... Z prawej strony tor wyścigów konnych wzdłuż ul. Polnej.
https://fotopolska.eu/1069314,foto.html
Podobne ujęcie (ok. 1920r.) https://www.facebook.com/photo/?fbid=10 … 0181134000
(prawdopodobnie lata 1926-30) https://www.facebook.com/photo/?fbid=89 … 5970649753
Inne ujęcie - w kierunku zachodnim. Widoczne koszary przy ul. Rakowieckiej i stacja końcowa kolei grójeckiej:
https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
Widok w kierunku północnym:
(ok. 1920r.) https://www.facebook.com/mokowawpl/phot … 980650784/
(1914r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
Lata 30-te. Poniższe zdjęcia przedstawiają wschodnią i centralną część Pola Mokotowskiego. Graniczyło ono z ul. Polną na całej długości – od Pl. Unii Lubelskiej do Pl. Politechniki. Bliżej widać lotnisko, w późniejszym okresie przecięte Al. Niepodległości. Charakterystyczny dla funkcji, jakie pełniło Pole Mokotowskie, jest brak zadrzewienia. Pas drzew na drugim planie zdjęcia z 1937r. też później przestał istnieć – nie widać go na zdjęciach lotniczych z 1945r. http://mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/map … istoryczna
Skrzyżowanie ul. Wawelskiej i Topolowej (później Al. Niepodległości) - 1931r. https://commons.wikimedia.org/wiki/Cate … uselang=pl https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
(05.1931r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … ater&ifg=1
Start balonów w 1934r. podczas XXII Pucharu Gordona Bennetta https://pl.wikipedia.org/wiki/Lotnisko_mokotowskie
(28.08.1934r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … ater&ifg=1
(Fotopolska_257872 – Pole Mokotowskie, 26.09.1937)
(1929-39r.) https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jed … is_obiektu
(1939r.) https://www.facebook.com/photo/?fbid=32 … 9483717824
https://www.facebook.com/mokowawpl/phot … 343556612/
W północno-wschodniej części Pola Mokotowskiego, przylegającej do ul. Nowowiejskiej i Polnej, jeszcze podczas okupacji zaczęły powstawać ogródki warzywne.
(1942r.) https://www.facebook.com/photo?fbid=365 … 5539888888
(1943r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
(1943r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
(1943r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
(Fotopolska_377499 – przy Polnej 1946r.)
(Fotopolska_959782 - przy Polnej 1946-47r.)
Ul. Polna 32 (fot. Czesław Olszewski, 1945r.) https://www.facebook.com/photo?fbid=107 … 8060018636
Groby przy Pl. Politechniki (fot. Zofia Chomętowska, 1945r.) https://www.facebook.com/photo/?fbid=40 … 8254309948
Groby przy Pl. Politechniki (fot. Zofia Chomętowska, 1945r.) http://www.foto-kurier.pl/co-gdzie-kied … karki.html
Skraj Pola Mokotowskiego przylegający do Pl. Politechniki (zdjęcie z okresu okupacji) https://www.facebook.com/archiwumhistor … =3&theater
Ta sama okolica nieco później (fot. Tadeusz Rolke, 1946r.) https://artmuseum.pl/pl/archiwum/archiw … 236/121607
Po wojnie Pole Mokotowskie przypominało step:
(„Stolica” nr 35/1947)
Wzdłuż ul. Polnej (fot. Maria Chrząszczowa, 1945-46r.)
https://artsandculture.google.com/exhib … 2hLw?hl=pl
http://faf.org.pl/pl/image/tid/267?page=2
W oddali widoczny gmach Politechniki.
Al. Niepodległości.
Pozbawione drzew Pole Mokotowskie widoczne jest także na dalszym planie tego zdjęcia:
(„Stolica”, nr 27/1948)
Plan zagospodarowania Pola Mokotowskiego przewidywał utworzenie tu parku miejskiego o charakterze otwartym, z wtopionymi weń budynkami użyteczności publicznej i obiektami sportowo-rekreacyjnymi. Podjęto akcję zadrzewiania (10 tys. drzew).
(„Stolica”, nr 14/1947)
(„Stolica”, nr 20/1948)
(1948r.) https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jed … is_obiektu
(1948r.) https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jed … is_obiektu
W kwietniu 1947r. Miejski Klub Sportowy „Syrena” przystąpił do budowy stadionu w miejscu przedwojennego boiska dawnej Szkoły Podchorążych Lotnictwa. Uroczyste otwarcie stadionu nastąpiło 28 września 1948r. W 1963r. stadion przejął AZS Politechniki Warszawskiej. Dzisiejszy jego stan można określić jednym słowem: ruina.
http://www.sztuka.net/palio/html.run?_I … um=5651576
Stadion ozdobiony został rzeźbami i sadzawką z wodotryskami („Stolica”, nr 42/1948)
Bliżej ul. Nowowiejskiej powstały ogródki działkowe, które istniały do końca lat 60-tych. Ich powierzchnia stopniowo malała w związku z budową Instytutu Badawczego Budownictwa w 1948r i Wydziału Łączności PW w 1964r. Budowa Trasy Łazienkowskiej i gmachu Inżynierii Lądowej PW zakończyła ich żywot.
(„Stolica”, nr 37/1948)
(„Stolica”, nr 24/1949)
Budowa gmachu GUS ("Stolica", nr 42/1949)
(„Stolica", nr 35/1958)
Zieleniak przy ul.Polnej, w tle ogródki działkowe (koniec lat 50-tych, fot. Tadeusz Rolke) https://www.facebook.com/spacerywczasie … =3&theater
Inne ujęcie https://www.facebook.com/photo/?fbid=47 … 3542016752
Zieleniak przy ul.Polnej (1962-63r.) https://fotopolska.eu/1002990,foto.html https://www.facebook.com/photo?fbid=389 … 7754354333 https://www.facebook.com/photo?fbid=412 … 3999332708
(07.1964r.) https://www.facebook.com/photo/?fbid=31 … 5323701907
("Stolica", nr 1/1959)
W oddali miejsce przyszłego DS "Riviera" (1959r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
Początki budowy DS "Riviera" (ok. 1962r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … =3&theater
(„Stolica”, nr 8/1964)
Ul.Polna - widok z "Riviery", jeszcze nie przebita ul.Waryńskiego https://www.facebook.com/photo.php?fbid … ater&ifg=1
Nieco poźniejszy widok na ul.Polną („Stolica”, nr 13/1968)
Al. Armii Ludowej w kierunku wschodnim (ok.1963-64r.) https://www.facebook.com/photo.php?fbid … 539&type=3
Resztki ogródków działkowych na tyłach Gmachu Elektroniki PW („Stolica”, nr 25/1972)
(1972)
Al. Armii Ludowej (ok.1970r.) https://www.facebook.com/photo?fbid=102 … 6392731136
(„Stolica”, nr 27/1974)