marcinguzek - 9.07.2017 12:49:10

Witam!
w latach 1945 i 46 przeprowadzono w okolicy (zapewne w całej Warszawie) inwentaryzację budynków i zniszczeń wojennych; wygląda jakby opierano się na przedwojennej numeracji (plan z 1936 zamieszczony na stronie UM); notatki i szkice sytuacyjne które pomagają zidentyfikować lokalizację poszczególnych budynków (np. na ortofotomapa 1945) znajdują się na SzukajWArichiach.gov.pl

Na tej podstawie starałem się odtworzyć numerację ulic w okolicy: obecna Ciołka/Bielskiego/Batalionu AK "Pięść"/Górczewska
układ ulic, które były na tym terenie można zobaczyć tu:
https://images81.fotosik.pl/886/bdecaeafa2e89330.jpg
na żółto oznaczono drewniane budynki, które nie przerwały w większości wojny, na czerwono budynki murowane, nowsze, częściowo przetrwały i były remontowane zamieszkałe.

Jak wyglądała dzisiejsza Ciołka na odcinku od dawnego PUSu Ciołka 12 do Bielskiego?
Na powyższym planie BOS, ul. Elekcyjna ma podwójną numerację. W przedwojennych książkach teleadresowych i telefonicznych ten fragment ma nr 44-54. Poniżej fragment książki teleadresowej z 1939, posesje opisywane zaznaczone na czerwono.
https://images81.fotosik.pl/984/c422c028cb766964gen.jpg

W poniższym opisie opieram się na numeracji z protokołów z lustracji z lat 1946/45, które można zobaczyć tu>>
APW, zespól Biuro Odbudowy Stolicy, Sygnatura 72/25/0/-/7174

Elekcyjna 102 (54), hip.333/104a, na rogu d. Żmichowskiej 27 lub Łuszczewska 27
http://www.kolejkamarecka.pun.pl/_fora/kolejkamarecka/gallery/599_1569104384.jpg
Obecnie pomiędzy budynkami Ciołka 12 i 10, opisany jako murowany z zabudowaniami fabrycznymi (wylot d. Żmichowskiej jest obecnie widoczny przy Deotymy, jako alejka Parku Moczydło wiodąca do Olimpii). Właściciel posesji Janczyk Wawrzyniec stolarz ur 1886 wymieniany jest wśród cywilnych ofiar Powstania Warszawskiego

Elekcyjna 100 (52) - odremontowany, zamieszkały (w AP jest książka meldunkowa: 1060 księgi meldunkowe Warszawy cz V "Wola", sygnatura 5388; z lat: 1937-1949)
w książce adresowej 1939 właściciele to małżeństwo Hryniewieccy; na posesji mieściły się prawdopodobnie składy biura wiertniczego oraz mieszkanie inż. Hryniewieckiego i jego żony;
dom ostał się jeszcze przynajmniej do 1956; uwiecznił go Tadeusz Rolke pomiędzy hotelami robotniczymi
http://www.kolejkamarecka.pun.pl/_fora/kolejkamarecka/gallery/599_1568829835.jpg

Elekcyjna 98 (50) w 1945 odremontowany; w książce adresowej z 1939, właściciel Adolf Handke; obydwa budynki obecnie okolice budynku Ciołka 10a (Urząd pracy) - prawdopodobnie teren zielony, pomiędzy Ciołka 10 i 10a; prawdopodobnie małe wzniesienie terenu które tam się znajduje to pozostałości gruzów po tych budynkach

Elekcyjna 96 (48) widoczny na orto'45 okolice dzisiejszego baru Ciołka 10b, w 1946 odremontowany/zamieszkały; "nowy" budynek, wybudowany po 1935,

Elekcyjna nr 94-86 obecne budynki Ciołka 8 i 6, spalone drewniane domy i puste place; wśród nich ciekawostka Elekcyjna 92  (dawniej nr 44/46)  prawdopodobnie "zamożniejszy" ponieważ posiadał telefon. Nazwisko właściciela Ulbrych Piotr (osoba o tym samym imieniu i nazwisku była właścicielem Polskiej Fabryki Wyrobów Metalowych na Żytniej 20 lub po prostu "Fabryki Żyrandoli" czy mieszkałaby w drewnianym domu?

Elekcyjna 84 budynek murowany 2 kondygnacje(obecnie okolice stacji transformatorowej ? na zapleczu akademika? widoczny na orto'45)
https://images83.fotosik.pl/982/4322f1908bc5e63cgen.jpg
ortofotoplan, zdjęcie lotnicze z 1945, dla ułatwienia orientacji w terenie czerwona strzałka pokazuje glinianki i Park Moczydło, poniżej ulica Żmichowskiej (dziś alejka parkowa wiodąca do Olimpii); niebieska gwiazdka dawna glinianka przy Rogozińskiej, dziś teren przedszkola na Batalionu AK "Pięść"; widać ulice Ciołka (wtedy Elekcyjna) i Deotymy. Żółta strzałka Żmichowskiej 25

Oraz widok dzisiejszy: na niebiesko ROGOZIŃSKA, na czerwono, nieistniejący fragment ŻMICHOWSKIEJ,
https://images82.fotosik.pl/985/cf0f93073df8063egen.jpg

Od Bielskiego do Górczewskiej
Wg lustracji Biura odbudowy stolicy: Bielskiego miała "odwrotną" numerację - numery rosły od zachodu na wschodu, zaczynały się przy dzisiejszej Ciołka (takie adresy nie występowały przed jednak przed wojną)
https://images81.fotosik.pl/984/f7da0ab6e732e331.jpg

W  przedwojennych książkach teleadresowych Elekcyjna 82, w lustracji BOS: Bielskiego 3  (obecnie okolice Bielskiego 8, prawdopodobnie kamienica zachowała się do lat 70tych na podwórku pomiędzy Ciołka 4 i 4a); właściciel H. Wegend. Na liście cywilnych ofiar Powstania są zamieszkali pod tym adresem: Rawicka Danuta i Rowicki Jan (literówka w nazwisku? rodzina?)

Narożnik Górczewskiej i Elekcyjnej  (obecnie okolice Bielskiego 5/ Ciołka 2) zajmowała posesja określona w przedwojennych książkach teleadresowych Elekcyjna 80, w lustracji BOS: Bielskiego 4, wypalony niezamieszkały (widoczny na orto'45); Przedwojenni właściciele Państwo Bogdan prowadzili zakład ślusarki
https://images84.fotosik.pl/983/f17effec51cf69d8gen.jpg
dalej samotnie stał Bielskiego 8, przed wojną z dziwnym numerem Bielskiego 50 (?)  dziś okolice pawilonem handlowym dawnego PGR Bródno, obecnie biblioteka

Na rogu, w miejscu obecnego budynku Górczewska 84/86, po drewnianym Górczewska 84 pozostał komin cofnięty od ulicy. Na tyłach posesji były szklarnie (widoczne na orto 35) obecnie jest tam budynek Ciołka 5. Wg inwentaryzacji BOS szklarnie były odbudowane i działały w 1945! Należały do posesji Górczewska 86/88 (możliwe że rodzina ogrodników Pajączkowscy?). Róg Górczewskiej i dzisiejszej Ciołka miał również adres Elekcyjna 43. Dla porządku, można dodać, że nieparzysta strona Elekcyjnej (obecnie Ciołka) była niezabudowana; wg relacji mieszkańców były tam pola uprawne; najbliższe zabudowania znajdowały się na wysokości dzisiejszego Brożka
https://images82.fotosik.pl/985/c7c617433f36375d.jpg

Poniżej powojenne zdjęcie (około 1946) Leonarda Sempolińskiego, zrobione z Ks. Janusz na Górczewską.  Po lewej stojący do dziś Górczewska 90, jedyny zachowanym obiektem z przedwojennej zabudowy. W oddali na rogu z Elekcyjną (obecnie Ciołka), Górczewska 82a przed wojną Baumejster Juda, sklep kolonialny.
https://images82.fotosik.pl/916/047b845c2df05e0bmed.jpg

Jako ciekawostka, prawdopodobnie Semopliński wykonał zdjęcie Górczewskiej, przed wojną, z tego samego miejsca.
http://organizacja.home.pl/projekty/sempolinski/galeria/d_R0000018134.jpg
Drzewa po prawej, nieparzystej stronie widać również na zdjęciu z 1945 (dziś to okolice poczty). Co stało się z drzewami po lewej stronie wyjaśnia właściciel Górczewska 90:
"Drzewa zostały wycięte przed wojną, państwo Głodkowscy (właściciele sąsiadującej działki) mieli rozpocząć budowę bliźniaczego domu dostawionego do naszego"
Dziś w tym miejscu "Krystyna" ryje pod ziemią tunele metra a w pobliżu będzie stacja Księcia Janusza.

A tak wyglądał narożnik Ks. Janusza i Górczewskiej w 1939 (zdjęcie "pożyczone" z innego wątku na Kolejce)
http://www.kolejkamarecka.pun.pl/_fora/kolejkamarecka/gallery/145_1335047505.jpg

i ten sam budynek wzdłuż Ks. Janusza w 1933, uroczystość uruchomienia linie tramwajowej z pętli Ulrychów na Boernerwo (NAC)
https://audiovis.nac.gov.pl/i/PIC/PIC_1-G-4027-2.jpg



okolice Akademika i szkoły 161
Rogozińska: wiodła do Bielskiego na północ do dzisiejszej Brożka; Rogozińska 3-9 budynki mieszkalne, w 1945 były remontowane lub budowano nowe, prowizoryczne, niewidoczne na orto'45; obecnie, ten fragment pokrywa się prawdopodobnie z odcinkiem przy Akademiku na Batalionu AK "Pięść" nr 9. Na przeciwko, w miejscu obecnego przedszkola, była glinianka podobna do tych na Moczydle (znaczona niebieską gwiazdą na zdjęciu lotniczym). Przed wojną, miała tego samego właściciela co "Glinki" Mordechaj (Mordka) Uszer Oppenheim.
Tak wyglądało to miejsce przed 1958 gdy rozpoczęto budowę bloków Osiedla Koło-Górczewska. Na pierwszym planie polna droga to właśnie Rogozińska. Zabudowania stoją wzdłuż Deotymy. Zdjęcie mogło być wykonane z okien Akademika.
https://images82.fotosik.pl/996/c714b6ad3cf136a6.jpg

Na rogu Żmichowskiej 25/Rogozińska 11 (obecnie na tyłach Ciołka 10a Urząd Pracy/okolice boiska na tyłach 161), były zabudowania fabryczne widoczne na orto'45 (sąsiadujące z opisanym powyżej Żmichowskiej 27/Elekcyjna 102). W przedwojennej książce telefonicznej podany jest pod tym adresem Elekcyjna 102 "kierownik fabryki ceramicznej", Domański Tadeusz. Był on współwłaścicielem firmy "Polski Przemysł Ceramiczny", fabryka produkowała głownie doniczki. Przedwojenny adres fabryki Deotymy 25 (czyli dzisiejsza Szkoła 161).
https://images84.fotosik.pl/983/646d75dd61a909f4gen.jpg
Więcej o tym zakładzie, można przeczytać tu >>  Zakład Ceramiczny na Deotymy

Znane są cywilne ofiary Powstania Warszawskiego, zamieszkałe pod tym adresem oraz posesji obok. Sugeruje to zbiorową egzekucję. Ofiary to wspomniany wyżej właściciel domu na Żmichowskiej 27, Jańczyk oraz mieszkająca tam Sabina Kroczek, ofiary ze Żmichowskiej 25: Komorek Michał, Potocka Anna.
Końcowy fragment ulicy Rogozińskiej, zachował się jako wjazd na parking pomiędzy budynkiem z dawnym komisariatem "IX" (Ciołka 14a?) a domem kultury Brożka 1a, dawne Zawiszy 47. Jest to jedyny zachowany budynek przedwojenny w okolicy, przedwojenna Szkoła Powszechna 129.
https://images83.fotosik.pl/983/de8d8cd9ce770735.jpg
zdjęcie pochodzi z Architektura i Budownictwo z 1936 nr 2

Koło, fragment planu miasta z 1946 >>
https://images82.fotosik.pl/887/6891c78332adcf46med.jpg

może ktoś ma jakieś uwagi? wspomnienia osób z okolicy a może zdjęcia?? do 1961? byłby bardzo wdzięczny!

pozdrawiam
Marcin

Oтeли Лангельсхайм berlin-hotel.pl Résidence Beyt Salama - T1bis ou T4