Kolejka Marecka - zaciekawiamy Warszawą

Nie przesądzając numeracji - chodzi o ten budynek:


https://goo.gl/maps/HuD5kAdsoYK2

A wracając do oznaczenia 6 na planie Lindleya - to w tym rejonie były chyba dwa kominy:



Ten bardziej na zachód należał do cegielni zaznaczonej na zamieszczonym wcześniej planie, na którym jest jeszcze ogród:



Na planie Lindleya części ogrodu już nie ma, natomiast pojawiają się w tym miejscu

marcinguzek napisał:

zabudowania cegielni (właściciel cegielni Halber Nuta, Wolska 37 hip.3086); budynek cegielni ma kształt przypominający boisko, widać zaznaczony komin

Który komin widać na zdjęciu Brandla - trudno określić (jeśli zaznaczenie zakresu zdjęcia na planie Lindleya jest trafne, to widoczne są mniej więcej w tym samym kierunku, jeden może być schowany za wiatrakiem). Nie ma to jednak większego znaczenia dla ustalenia lokalizacji zdjęcia.

Na identyfikację czekają natomiast zabudowania z kominem z lewej strony zdjęcia, oznaczone cyfrą 1.

Lokalizacja młyna motorowego
http://www.kolejkamarecka.pun.pl/viewtopic.php?id=2775
dynamicznie posuwa się naprzód, tymczasem nasze wiatraki wciąż czekają na kropkę nad "i". Pan Marcin Guzek póki co jest niekwestionowanym kandydatem do nagrody, ale wciąż pozostają znaki zapytania, które sprawiają, że pozostajemy w kręgu hipotez.

marcinguzek napisał:

lokalizacja zdjęcie Brandela nie budzi raczej wątpliwości; zostało wykonane w okolicach dzisiejszej Skierniewickiej (ludzie siedzą na sadzwaką nazwaną na planie Lindleya Sadurka tak jak rzeczka, która tam miała źródło); drugie zdjęcie które wykonane zostało z pod muru gazowni na Dworskiej pokazuje wszystkie 5 wiatraków; zdjęcie jest eksponowane w muzeum Gazowni na Woli z takim właśnie opisem;

Prawie miesiąc temu zwróciłem się z prośbą o opinię do "Warszawskiej identyfikacji" oraz grupy "Jestem z Woli". Z "Warszawskiej identyfikacji" na razie nie otrzymałem odpowiedzi, natomiast z drugiego źródła szybko przyszła taka opinia:

Panie Jacku, to zdjęcie jest jak "syreni śpiew". Każda śpiewa po swojemu :-) Wałkujemy sprawę od kilku lat, podobnie jak zdjęcie z DSH opisane jako Młynarska. Co mnie uderza w tym wszystkim ? Ustawienie wiatraków ! Cień pada powiedzmy od południa, czyli śmigła ustawione na wschód. Zakładając, że "koźlaki" mogły być odwracane w zależności od kierunku wiatru, to układ ten mnie lekko niepokoi. Poranna aura była jaka była a wschodnie wiatry były raczej zjawiskiem dość rzadkim. Wszystkie argumenty mają swój szczególny sens. Jednak opierać się na nich w 100 % ... poczekam na opinię, która mnie powali swoją trafnością.
Kłaniam się,
Janusz Dziano

Trzeba więc szukać dalej...

Na razie dwa spostrzeżenia dotyczące porównania obu zdjęć z wiatrakami.

marcinguzek napisał:

Michał Pałagan z fejsbukowego fan page Jestem z Woli postawił tezę (wielce prawdopodobną wg mnie) że zdjęcia zostały zrobione podczas majowego święta Św Stanisława, które potem łączyło się z piknikiem/majówką; tłumaczyło by to obecność Brandela, który był zainteresowany fotoreportażem w tym środowisk robotniczych, zane są podobne zdjęcia z Marymontu

Na obu zdjęciach śmigła wiatraków zwrócone są na wschód. To cecha wspólna obu zdjęć, wzmacniająca tezę, że zdjęcia wykonao tego samego dnia. Być może akurat wtedy wiatr wiał z nietypowej strony. Ale są też różnice. Na zdjęciu z trzema wiatrakami śmigła mają różne kąty obrotu - mogły obracać się podczas robienia zdjęcia (choć równie dobrze mogły być nieruchome). Na zdjęciu z pięcioma wiatrakami śmigła wszystkich wiatraków ustawione są w tej samej pozycji. Prawdopodobieństwo, że zdjęcie uchwyciło taką sytuację poczas obrotu śmigieł, jest znikomo małe. Raczej oznacza to, że śmigła były nieruchome, zablokowane w ustalonej pozycji. Osłabia to hipotezę, że zdjęcia wykonano w krótkim odstępie czasu, choć nie można wykluczyć, że wykonano je tego samego dnia, a pomiędzy chwilami ich wykonania zatrzymano wiatraki (lub przeciwnie - uruchomiono je). Mogły też być wykonane w różne dni - ale wtedy trudniej jest wytłumaczyć nietypowe zwrócenie wiatraków na wschód na obu zdjęciach. Dla porządku nie można wykluczyć możliwości, że na obu zdjęciach są różne wiatraki...

I drugie spostrzeżenie. Mimo, że na zdjęciu z pięcioma wiatrakami są one widoczne bardzo niewyraźnie, można stwierdzić, że przynajmniej trzy z nich (drugi, trzeci i piąty - licząc od lewej strony) mają poniżej dachu balkonik. Pierwszy z lewej wydaje się nie mieć takiego balkonika. Zgadzałoby się to ze zdjęciem z trzema wiatrakami, gdzie wiatrak pierwszy z lewej nie ma balkonika, a dwa kolejne mają.

Ostatnio edytowany przez J23 (1.11.2018 01:26:47)

Na stronie "Jestem z Woli" pojawił się ciekawy wpis o Sadurce:
https://www.facebook.com/Jestem.z.Woli/ … __tn__=K-R
który skłania do kontynuacji rozważań o wiatrakach. Właściwie pozostał nam obiekt oznaczony na zdjęciu z wiatrakami cyfrą 1.

Dla ustalenia uwagi zbierzmy w jednym miejscu odpowiednie ilustracje:


Zdjęcie z wiatrakami.


Hipoteza lokalizacji na planie Lindley'a z 1897r.


Fragment fotoplanu Warszawy z 1926 przechowywany w APW. Zaznaczony ślad po wysuniętym najdalej na północ wiatraku.


Zdjęcie lotnicze z 1935r.   http://mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/map … faff006x70


Ul. Płocka 13 - widok od strony Wolskiej (lata powojenne).
https://www.facebook.com/Jestem.z.Woli/ … =3&theater
https://warszawa.fotopolska.eu/178656,f … l?o=u79644


Biały budynek z lewej strony zdjęcia z wiatrakami znajduje się znacznie bliżej niż pozostałe zabudowania (gdzieś w rejonie Płockiej 13, o ile hipoteza lokalizacji zdjęcia jest poprawna), natomiast  widoczny nad nim komin może być położony dalej - np. gdzieś przy Wolskiej.

Na planie Lindley'a z 1897 jest w tym miejscu brzeg stawu Sadurka. A co było potem, zanim powstało studio nagrań Odeon?...

Może obiekt zaznaczony strzałką na zdjęciu lotniczym z 1935r. jest wcześniejszy niż te na sąsiednich posesjach i to on jest widoczny na zdjęciu z wiatrakami?

Ostatnio edytowany przez J23 (4.12.2019 02:38:07)

ja nie bylem od początku wielkim fanem rozdzielania tego wątku od tematu wiatraków na Woli - bo niektóre argumenty giną i trzeba je wyjaśniać ponownie:
http://www.kolejkamarecka.pun.pl/viewtopic.php?id=2741

zacznę "wiatrów" tematów wrócił gdy Janusz Dziano (admin Jestem z Woli) poruszył temat przy okazji opisywania Sadurki; ja  nie jestem meteorologiem, ani znawcą pogody w Polsce ale po raz kolejny spotykam się z opinią, że wiatry w Polsce? na Mazowszu? pod Warszawą? wieją z zachodu (źródło by się przydało?); nie jestem fachowcem więc sprawdziłem prognozę długoterminową dla Stare Babice uznając (może nie słusznie?) że są podobne do XIX wiecznej Woli (ukształtowanie terenu, położenie więc pewnie mikroklimat?)
https://pogoda.interia.pl/prognoza-dlug … ,cId,32940
na 45 dni, wiatru "z zachodu" wiej przez dni ... 4 (podobnie było, gdy sprawdzałem poprzednim razem, chyba wiosną? lub latem?) rzeczywiście te wiatry mają coś wspólnego z zachodem ... wieją na ogół z południowego zachodu (i tak było przednio)

nie wiem czy już to pisałem na tym forum? - z artykułów "poważnych naukowców" od wiatraków (ja jestem raczej hobbistą, więc szukałem profesjonalnych źródeł) wynikało że "koźlaki" pracowały w Polsce ok 30% dni w roku, bo w pozostałe dni, jest za słaby wiatr ... co robiono gdy wiatrak nie pracował? odwracano go przy pomocy dyszla od wiatru; powód? - gdy nie pracował, podmuchy wiatru wyłamywały mu śmigi (to jest podobno powód, że "porzucone", niepracujące wiatraki/koźlaki mają połamane śmigi - bo nikt ich nie odwraca od wiatru, żeby chronić śmigi)

ale to są argumenty gdybaniowe ... teraz trochę bardziej merytoryczne dotyczące proponowanej przez Ewę lokalizacji nazwijmy ją "na Kole";
przypomnę że w wątku, który jest powyżej o "Wolskich Wiatrakach" uganialiśmy się po całym Kole w poszukiwaniu pierwotnie "wiatraków Romera" ... bez skutku; przypomnę że plan Lindleya z 1897 czyli z okresu gdy Brandel wykonał zdjęcia uważany jest za tak dokładny jak zadęcie lotnicze; oto proponowany fragment Koła na Planie Lindleya (przypomnę że wiatraki oznaczone są małymi kwadracikami)
https://www.warszawa.ap.gov.pl/lindley/ … 010-02.jpg
wg mnie nie ma tu nigdzie 5 wiatraków w jednej linii (mniej więcej) tak aby na horyzoncie była piętrowa zabudowa, murowana? ale może się mylę? (rzeczywiście przy zachodniej granicy planu jest 5 wiatraków w linii południe - północ, w okolicach dzisiejszej Deotymy, na wysokości Parku Moczydło ale nie bardzo wyobrażam sobie co to by były za obiekty na horyzoncie ?)
i ostatni argument (tak na prawdę powinien być pierwszy); wiatraków, jak napisałem było 5 (pięć) nie 3 (trzy). Skąd ten pomysł? otóż wg mnie (ale mogę się mylić!) jak już pisaliśmy uprzednio, Konrad Brandel wykonał tego dnia jeszcze jedno zdjęcie (jest on w tym wątku). Zdjęcie jest prezentowane w Muzeum Gazownictwa na terenie Gazowni Warszawskiej i opisane jak wykonane "pod murem gazowni"; widać na nim wg mnie "nasze wiatraki"

update:
rzeczywiście, wiedza o kierunków wiatrów jest taka, ze winny być zachodnie
http://www.gios.gov.pl/images/dokumenty … IECKIE.pdf
"Mazowsze znajduje się w strefie przeważających wiatrów zachodnich, znaczny jest także udział wiatrów z kierunku południowo-wschodniego. "

to jest szczególnie użyteczne bo to o potomkach "koźlaków" ... elektrowniach wiatrowych
https://kierunkizamawiane.apsl.edu.pl/p … rt2_II.pdf
Udział poszczególnych kierunków wiatru nie jest jednakowy w ciągu roku. W lecie przeważają wiatry o kierunku zachodnim i północno-zachodnim. Jesienią rośnie udział wiatrów przybierających kierunek wschodni i południowo-wschodni. Zimą przeważają wiatry wiejące z południowego-zachodu. Wiosna cechuje się względnie równomiernym rozkładem kierunków wiatru. Dominującym kierunkiem jest jednak zawsze kierunek zachodni.

Ostatnio edytowany przez marcinguzek (8.12.2019 17:14:46)

Istotna wydaje się uwaga p.Marcina, że gdy wiatraki nie pracowały, ustawiano je "od wiatru". Jeżeli zdjęcia zostały zrobione w dzień świąteczny (wypoczynek nad Sadurką), to wiatraki prawdopodobnie nie pracowały, co tłumaczyłoby ich ustawienie. Na zdjęciu z pięcioma wiatrakami wszystkie mają jednakową pozycję śmigieł, co by się zgadzało z tą tezą. Na zdjęciu z trzema wiatrakami położenie śmigieł jest inne, co zasygnalizowałem we wcześniejszym wpisie.

J23 napisał:

Na obu zdjęciach śmigła wiatraków zwrócone są na wschód. To cecha wspólna obu zdjęć, wzmacniająca tezę, że zdjęcia wykonao tego samego dnia. Być może akurat wtedy wiatr wiał z nietypowej strony. Ale są też różnice. Na zdjęciu z trzema wiatrakami śmigła mają różne kąty obrotu - mogły obracać się podczas robienia zdjęcia (choć równie dobrze mogły być nieruchome). Na zdjęciu z pięcioma wiatrakami śmigła wszystkich wiatraków ustawione są w tej samej pozycji. Prawdopodobieństwo, że zdjęcie uchwyciło taką sytuację poczas obrotu śmigieł, jest znikomo małe. Raczej oznacza to, że śmigła były nieruchome, zablokowane w ustalonej pozycji. Osłabia to hipotezę, że zdjęcia wykonano w krótkim odstępie czasu, choć nie można wykluczyć, że wykonano je tego samego dnia, a pomiędzy chwilami ich wykonania zatrzymano wiatraki (lub przeciwnie - uruchomiono je). Mogły też być wykonane w różne dni - ale wtedy trudniej jest wytłumaczyć nietypowe zwrócenie wiatraków na wschód na obu zdjęciach. Dla porządku nie można wykluczyć możliwości, że na obu zdjęciach są różne wiatraki...

I drugie spostrzeżenie. Mimo, że na zdjęciu z pięcioma wiatrakami są one widoczne bardzo niewyraźnie, można stwierdzić, że przynajmniej trzy z nich (drugi, trzeci i piąty - licząc od lewej strony) mają poniżej dachu balkonik. Pierwszy z lewej wydaje się nie mieć takiego balkonika. Zgadzałoby się to ze zdjęciem z trzema wiatrakami, gdzie wiatrak pierwszy z lewej nie ma balkonika, a dwa kolejne mają.

Jeśli chodzi o hipotezę odwróconych zdjęć, we wcześniejszych wpisach rozważano ją jako jedną z teoretycznych możliwości - i wg mnie nie zgadza się ona z kierunkiem lotek na śmigłach i schodków z tyłu wiatraków (zob. zdjęcia różnych wiatraków publikowane w sieci). Już po tych rozważaniach znalazłem odwrócone zdjęcie z trzema wiatrakami, pochodzące z tygodnika "Stolica" nr 08 (1627) z 25.02.1979r. https://warszawa.fotopolska.eu/1467158,foto.html
Jednak w dalszym ciągu uważam, że rozważane zdjęcia nie są odwrócone.

Poniżej zielonymi liniami zaznaczyłem hipotetyczny zasięg zdjęcia z pięcioma wiatrakami przy założeniu, że ogrodzenie po prawej stronie jest granicą terenu gazowni. Wszystko byłoby ok, gdyby nie budynek oznaczony znakiem zapytania...



Zakładając, że hipotetyczny zasięg zdjęć jest w miarę poprawny - mamy więc budynek, który jest na planie Lindley'a, a nie ma go na zdjęciu (z pięcioma wiatrakami).

I mamy biały budynek po lewej stronie zdjęcia z trzema wiatrakami, oznaczony cyfrą 1, którego nie ma na planie Lindley'a. Ten budynek wydaje się mieć kluczowe znaczenie - jeśli udałoby się potwierdzić jego lokalizację w okolicy Płockiej 13, to potwierdziła by się jednocześnie lokalizacja wiatraków...

Na marginesie tych rozważań pojawia się pytanie o datę powstania planu Lindley'a. Wg opisu https://www.warszawa.ap.gov.pl/lindley/ … leyow.html dostępny w sieci plan 1:25000 powstał w 1897r., ale był później aktualizowany. Może więc np. budynek oznaczony znakiem zapytania został naniesiony później?

Ostatnio edytowany przez J23 (9.12.2019 19:26:45)

Kierunek bardziej na wschód zdjęcia z trzema wiatrakami był rozważany na początku - i w końcu odrzucony (m.in. z powodu braku dużego murowanego budynku w tym rejonie). Obecna hipoteza zasięgu zdjęcia wydaje się prawdopodobna - do jej potwierdzenia konieczne jest jednak zidentyfikowanie białego budynku z lewej strony zdjęcia. Obniżenie terenu, z którego wykonano zdjęcie, wydaje się sąsiadować z Sadurką, która płynie za nami (niebieski "kanał" na planie Lindley'a), a osoby z lewej strony zdjęcia siedzą na jej brzegu. Czy na zdjęciu widać taflę wody? Wydaje mi się, że to raczej droga równoległa do dzisiejszej ul.Płockiej.

Zdjęcie z pięcioma wiatrakami: Założenie, że z prawej strony widać budynek oznaczony znakiem zapytania a nie granicę terenu gazowni trudno jest pogodzić z rozmieszczeniem wiatraków na zdjęciu - jeżeli staniemy w pobliżu linii ogrodzenia posesji, to nie zgadzają się kierunki, w jakich widoczne są poszczególne wiatraki.

Budynek oznaczony niebieską strzałką - jak najbardziej pasuje, ale trzeba wykazać, że istniał wtedy, kiedy wykonano zdjęcie z wiatrakami (należy do posesji Płocka 13, gdzie mieściła się wytwórnia płytowa Odeon, powstała w latach 20-tych).

Budynek oznaczony zieloną linią (na terenie zajezdni tramwajów) - nie istniał w czasie wykonania zdjęcia z wiatrakami.

Uwaga dotycząca zdjęcia z pięcioma wiatrakami - chodziło o kierunki, w jakich widoczne są poszczególne wiatraki w sensie kierunków geograficznych a nie kątów obrotu wiatraków.

kilka refleksji związanych ze "zdjęciem z 5 wiatrakami"
kontaktowałem się z kolegami z Warszawskiej Identyfikacji; 3 najlepszych ekspertów niezależnie, wyraziło opinie że zdjęcie jest za słabej jakości żeby stwierdzić z pewnością że jest wykonane w tym samym miejscu co "3 wiatraki"; potwierdzają, że są przesłanki ale takiej pewności nie ma

przypomnę, że zdjęcie "5 wiatraków" jest wystawiane podobno w Muzeum Gazownictwa - wg jednego z adminów JzW; niemniej, nie udało się skontaktować w sprawie identyfikacji z muzeum (muzeum jest czynne okresowo); nie wiemy na jakiej podstawie zidentyfikowano mur gazowni? czy zdjęcie jest przechowywane "od zawsze" w zbiorach gazowni i stąd wiadomo że to jej mur ? Janusz D. (drugi admin JzW), który jest żywo zainteresowany tą historią, obiecał zbadać sprawę (m.in przez Muzeum Woli)

dla mnie osobiście, zdjęcie budziło od początku kilka wątpliwości: czy to rzeczywiście Dworska? na zdjęciu widać wg mnie jakieś koleiny i klepisko? należało by poszukać w źródłach kiedy Dworska została wybrukowana? z tego co widzę w Wikipedia:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ulica_Mar … _Warszawie
odpowiedź powinna być u Zielińskiego? (Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 5); jeżeli ok 1888, gdy powstała gazownia, to chyba nie byłaby to Dworska?

kolejna kwestia to zabudowania, które oznaczacie znakiem zapytania (?); to jest garbarnia Adolfa Horna, adres przedwojenny Dworska 46, hip 307; gdyby zdjęcie było zrobione w wzdłuż Dworskiej i muru gazowni tak jak stoi obecnie, to wydaje mi się, że zabudowania "wchodziły by w kadr" ?
roox twierdzi, że zdjęcie jest starsze i po prostu tych budynków nie było jeszcze;

jeżeli zdjęcie jest rzeczywiście starsze to szukanie zabudowań, które oznaczono nr 1 i zidentyfikowana jako okolice Płocka 13 (Odeon), wydaje się trochę bezskuteczne? nie ma nic na Lindley'u czyli były wcześniej i je rozebrano? tak, że nie zostawiły śladu? przypomnę że Lindley umieszczał u siebie np. pozostałości niedziałających cegielni, kopce "po wiatrakach" (a prawdopodobnie i pół-zrujnowane niedziałające wiatraki, wnosząc po ich ilości np. na Kole);

wytłumaczeniem dla zabudowy "Płocka 13" (3 wiatraki) i barku "garbarni Dworska 46" (5 wiatraków) było by jedynie, że zdjęcia nie zostały wykonane w jednym okresie; przypomnę, że to tylko nasz teoria i nie ma żadnego materialnego ani archiwalnego dowodu, że obydwa zdjęcia pochodzą z tego samego czasu (albo nawet dnia - procesja na Św. Stanisława, 3 Maja);

podsumowując, na obecnym etapie znaleźliśmy dość dużo przesłanek na to że zdjęcia zostały wykonane w rejonie Skierniewicka-Płocka ale nikt tego nie potwierdzi; wydaje mi się że należałoby rozejrzeć się za innymi zdjęciami z okolicy? może gazownia maiła zdjęcia lub nawet szkice reklamowe które pozwalały by na lepszą identyfikację? widziałem zdjęcia z dachu Franaszka, w kierunku Gazowni z lat 30. z panoramą woli a "koźlak" od jednego z wiatraków cały czas widoczny jest na zdjęciu lotniczym z końca lat 20.

na koniec ciekawostka, na którą nie wiem czy zwróciliście uwagę? na mapie "geodezyjnej" datowanej 1936 (historyczna UM), cały czas oznaczone są dwa wiatraki

Ostatnio edytowany przez marcinguzek (13.12.2019 03:25:59)

EwaH napisał:

Podziwiam Twoją skrupulatność Marcinie
W nocy wpadł mi pomysł do głowy i postanowiłam sprawdzić po częściach garderoby w którą stronę jest wykonane zdjęcie z 3 wiatrakami. Chłopiec na pierwszym planie kurteczkę ma zapięta na prawą stronę czyli zdjęcie nie jest jednak odwrócone.

co jest warta moja dociekliwość bez kobiecego spojrzenia? .... na to jak chłopczyk ma zapiętą kurtkę!

udało mi się znaleźć interesujący nas fragment u Zielińskiego


jak wynika z powyższego "5 wiatraków" zostało prawdopodobnie wykonane przed 1894; jak wynika z opisu Zieliskiego - główne wejście do Gazowni było gdzieś indziej i ogrodzenie które widzimy może nawet nie być w tym samym miejscu co u Lindleya (podobnie fragment budynku może być jakimś tymczasowym obiektem nie widocznym na Lindleyu?)

ja w kwestii formalnej: wydaje mi się że wygodniej jak będziemy wszyscy na Ty? - takie są chyba obyczaje na Kolejce?

ja niby znam historię parceli Płocka 9-11 od 1843 i chyba tam był jakiś drewniak zanim Kowalski wybudował w latach 20. XX w. swój dom zwany dworkiem, który stoi tam do dziś; zastanawiam się dla czego tak się upieracie że obiekt o nr 1, tam właśnie stoi (lub na sąsiedniej Płocka 13?) skoro na Lindley'u jest tam puste pole? czy nie lepiej założyć że na zdjęciu z 3 wiatrakami jest zabudowa Wolskiej? ja nie mam takiego oka jak Wy do zdjęć i wyobraźni do perspektywy ale skoro ustaliliśmy, że jeden z wiatraków był na posesji Płocka 7 to "obiekt 1" nie jest trochę za blisko jak na Płocką 13? (pomijam że umieszczacie go raczej w okolicach Płockiej 11 - garbarnia z charakterystycznym wysokim kominem, która należała do E. Kowalskiego)

update: dopiero zobaczyłem Lindleya z 1900, można założyć, że obiekt nr 1, to zabudowania garbarni Emila Kowalskiego (Płocka 9/11 hip. 7092); może było tak, że budowana była w latach 1898/99 a była to ostatnia możliwa data wykonania zdjęcia? bo w 1900, Brandel opuścił Warszawę? mam też małą wątpliwość do datowania tego planu - jest Św. Wojciech na Wolskiej a otwarcie było w 1902

jeżeli chodzi o następną garbarnie, tym razem przy Dworskiej, to pierwsza wzmianka w taryfach jest z 1904; nie wiem czy Horn wybudował ją od podstaw czy adoptował istniejące zabudowania? pozostaje jeszcze kwestia datowania Lindleya, z którego korzystamy (z APW); dotąd byłem przekonany że korzystamy z wersji z 1897, bo taka data widnieje w rogu mapy i z tego co rozszyfrowałem rosyjski to nawet podany jest miesiąc? czerwiec? zobaczcie jednak jak ładnie i kompletnie wrysowany jest Szpital Starozakonnych albo wrysowano z projektu? albo plan jest z około 1902? w 1898 dopiero otwarto pierwszy oddział w tym szpitalu
https://pl.wikipedia.org/wiki/Szpital_S … _Warszawie

Ostatnio edytowany przez marcinguzek (13.12.2019 21:28:07)