Forum Stowarzyszenia
Użytkownik
Forumowa ekipo!
Wiem, że ostatnio zasypuję forum mniej lub bardziej sensownymi pytaniami, ale można też pokombinować z kolejną pracką a'la Willy Georg. W AYV jest album żołnierza Luftwaffe ("Das Warschauer Ghetto: Ein Kulturdokument fuer Adolf Hitler") z którego wiele zdjęć już było męczone. Niestety nie istnieją (a przynajmniej nic o tym nie wiadomo) negatywy zdjęć, ale jak się zdaje sam twórca układał je dość po kolei w swoim albumie.
Pierwsze 12 sygnatur zajmują pocztówki z Warszawy, później następuje seria zdjęć zrobionych z samochodu przejeżdżającego przez getto, dalej nasz fotograf w paru miejscach wysiadł z wozu (chyba...)- w sumie jest koło 60 zdjęć z getta. Koniec zespołu zajmują fotki które robił sobie z towarzyszami broni przy modernistycznym budynku gdzie byli skoszarowani.
Czy byliby jacyś zainteresowani prześledzeniem tego anonimowego niemieckiego żołdaka? Mogę ułożyć zdjęcia wg sygnatur i przekopiować już ustalone adresy... ale co do identyfikacji wolę zaufać Wam
[EDIT:]
Z ciekawości ułożyłem jego gettowe klatki wg sygnatur - niestety, nie układał ich po kolei. Mimo to udostępniam dokument, gdyż a) zdjęcia w wersji z YV są w bardzo dobrej rozdzielczości b) parę miejsc fotografował z różnych perspektyw i pozwoli to nieco wygodniej wizualizować sobie budynki z różnych kierunków.
https://1drv.ms/w/s!AneYGNYeVo6Kg7V5KNfUL7y4dP4aYQ - bawcie się grzecznie.
Ostatnio edytowany przez Grochu7 (31.01.2019 13:13:33)
Offline
Moderator
Wydaje mi się, że wiele z tych ujęć zostało już zidentyfikowanych na "kolejce". Trzeba poszukać w galerii i wątkach.
Offline
Użytkownik
Ja jestem tego pewien - i jak znajdę chwilę to je poopisuję. Niestety, onedrive nie pozwolił mi udostępnić tego pliku do edycji.
Offline
Użytkownik
Zebrałem swoje notatki nt. "albumu lotnika" i uszeregowałem według numeru zdjęcia w nazwie .jpg na YV (collections1.yadvashem.org/arch_srika/Albums/69-119/109_**.jpg).
Gdyby coś trzeba było uzupełnić lub poprawić, piszcie.
nr: link foto, link identyfikacja, opis miejsca
10: foto, Identyfikacja
11: foto, Identyfikacja
12: foto, Identyfikacja
13: foto, Identyfikacja, Chłodna w kierunku skrzyżowania z Żelazną. Chłodna 25 w centrum kadru.
14: foto, Identyfikacja, Leszno 59, 61
15: foto, Identyfikacja, Miła 40
16: foto, Identyfikacja, Lubeckiego 15
17: foto, Identyfikacja, Lubeckiego 15
18: foto, Identyfikacja
19: foto, Identyfikacja, Franciszkańska 6a
20: foto, Identyfikacja, Lubeckiego 17
21: foto, Identyfikacja, Leszno 70
22: foto, Identyfikacja, Franciszkańska 12, 10
23: foto, Identyfikacja, Leszno 80, 78
24: foto, Identyfikacja, Leszno 32
25: foto, Identyfikacja, Leszno 32
26: foto, Identyfikacja
27: foto, Identyfikacja
28: foto, Identyfikacja
29: foto, Identyfikacja, Krochmalna 40
30: foto, Identyfikacja prawdopodobnie Zamenhofa 32
31: foto, Identyfikacja, Miła widok od Zamenhofa w kierunku zachodnim
32: foto, Identyfikacja, Żelazna róg Ogrodowej
33: foto, Identyfikacja, Miła 40, 42
34: foto, Identyfikacja, prawdopodobnie Lubeckiego 11, 13
35: foto, Identyfikacja, Waliców 21, 19 i 17
36: foto, Identyfikacja
37: foto, Identyfikacja, Mławska 1
38: foto, Identyfikacja, Miła 34
39: foto, Identyfikacja, Zamenhofa 44, 42
40: foto, Identyfikacja, Franciszkańska 13
41: foto, Identyfikacja
42: foto, Identyfikacja
43: foto, Identyfikacja, Leszno 42
44: foto, Identyfikacja, Miła 44
45: foto, Identyfikacja, Miła 50, 52
46: foto, Identyfikacja, Żelazna w kierunku Ogrodowej
47: foto, Identyfikacja, Żelazna widok od Leszna w kierunku południowym
48: foto, Identyfikacja
49: foto, Identyfikacja, Franciszkańska 26
50: foto, Identyfikacja, Miła 32
51: foto, Identyfikacja
52: foto, Identyfikacja, Leszno 32
53: foto, Identyfikacja, Żelazna 80, 82
54: foto, Identyfikacja, Miła od Zamenhofa widok w kierunku wschodnim
55: foto, Identyfikacja, Leszno 32
56: foto, Identyfikacja, Grzybowska 41
57: foto, Identyfikacja, Franciszkańska 14 w tle Bonifraterska
58: foto, Identyfikacja, Miła 40, 42
59: foto, Identyfikacja, Lubeckiego 13/15
60: foto, Identyfikacja, Leszno 69
61: foto, Identyfikacja, Solna 18
62: foto, Identyfikacja, Miła od Zamenhofa widok w kierunku wschodnim
63: foto, Identyfikacja, Leszno 32
64: foto, Identyfikacja, Krochmalna 42
65: foto, Identyfikacja, Miła od Zamenhofa widok w kierunku zachodnim
66: foto, Identyfikacja, Leszno 75
67: foto, Identyfikacja, Koźla od Franciszkańskiej
68: foto, Identyfikacja, Leszno 32
69: foto, Identyfikacja, Miła widok od placu Muranowskiego
60: foto, Identyfikacja, Miła 1 róg Nalewki
71: foto, Identyfikacja
72: foto, Identyfikacja, Leszno 32
73: foto, Identyfikacja, Leszno 36
74: foto, Identyfikacja, Leszno 39 róg Solna
75: foto, Identyfikacja
76: foto, Identyfikacja
77: foto, Identyfikacja
78: foto, Identyfikacja
79: foto, Identyfikacja
80: foto, Identyfikacja
81: foto, Identyfikacja
82: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25
83: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25
84: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25, 23
85: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25, Wejnerta 14
86: foto, Identyfikacja
87: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25
88: foto, Identyfikacja, na posesji Lenartowicza 25
89: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25
90: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25
91: foto, Identyfikacja, Widok z rejonu dzisiejszego skrzyżowania al. Niepodległości i Woronicza na pd.-wsch.
92: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 34 (po prawej), nieco dalej Wejnerta 19.
93: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 25, Lenartowicza 34, Wejnerta 19
94: foto, Identyfikacja, Rejon ulic Lenartowicza, Wejnerta, Pilickiej.
95: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
96: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
97: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
98: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
99: foto, Identyfikacja
100: foto, Identyfikacja
101: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
102: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
103: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
104: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
105: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
106: foto, Identyfikacja, Wejnerta 26
107: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 34
108: foto, Identyfikacja, Lenartowicza 34, w tle "Pudełko"
109: foto, Identyfikacja
Ostatnio edytowany przez VCS-3 (31.01.2020 21:14:50)
Offline
Użytkownik
Wygląda jak gdyby zdjęcia z getta był zrobione w trakcie dwu odrębnych "wycieczek"
Wkradł się drobny błąd. Nr 49 jest podpisany jako Miła 32 a zdjędzie dotyczy Franciszkańskiej 26.
a pod 48 jest opis Franciszkańska 26, choć prawdopodobnie zdjęcie nie jest zidentyfkowane.
Grochu, czy kolejność tych zdjęć z czegoś wynika?
Może by je uporządkować np. wedłu prawdopodobnej kolejności kadrów ?
Offline
Użytkownik
poprawione, dzięki
Offline
Użytkownik
Zdjęcia są uporządkowane według kolejności w albumie. Ludzie z AYV nie mają niestety żadnego mądrzejszego patentu, bo do nich ten album trafił bez żadnych negatywów etc.
Widać, że sołdat "wyrzucił" wszystkie zdjęcia w orientacji portretowej na koniec albumu, ale to chyba nas jakoś szczególnie nie pociesza.
Jak patrzę na tę mapkę to jestem niemal pewien, że był on na dwóch wycieczkach do getta - a nie zdziwiłbym się, gdyby wszedł do getta więcej razy. Wtedy mielibyśmy osobne serie "Miła + pl. Muranowski", "Leszno + Żelazna", "Waliców + Grzybowska", "Franciszkańska". One mogą się ze sobą łączyć, ale jak widać, że wiele zdjęć jest strzelanych w biegu, z samochodu to wydaje mi się sensowne podejrzenie, że zamiast poważniejszej wycieczki raczej strzelał zdjęcia "przy okazji", jak akurat przejeżdżał w okolicy.
Pojawia się pytanie czy uda się nam wywróżyć w którym momencie wysiadał on z samochodu.
A i od razu - datowanie. Zdjęcia z Żelaznej są sprzed 26.10.1941 r. - bo wyraźnie nie jest ona jeszcze ulicą graniczną na odcinku na północ od skrzyżowania z Chłodną, a do 26.10 Żydzi musieli opuścić lokale na wschód od Żelaznej.
Widzimy zdjęcia ze skrzyżowania Koźlej i Franciszkańskiej, które są wówczas jeszcze w getcie - a one odpadają jakoś niewiele później (nie pamiętam daty dziennej, ale to listopad/grudzień 1941 r.).
Trudno mi określić najwcześniejszy moment powstania tych zdjęć, więc całe datowanie jest trochę "palcem na wodzie", ale może Wam się uda ta sztuka.
Offline
Użytkownik
Odnośnie datowania, funkcjonuje linia tramwajowa, która była uruchomiona 21.02.1941 (zjęcie nr 14).
Pytanie czy na podstawie tablicy ewentualnie innych szczegółów taboru da się ustalić która to wersja trasy. W grę wchodzą zdaje się dwie możliwości, data graniczna pomiędzy nimi to 22.04.
Offline
Użytkownik
Akurat na tej linii kursował tylko jeden typ wagonów z jednej zajezdni, więc tabor się specjalnie nie różnił.
Offline
Użytkownik
Widać również tramwaj na Żelaznej (zdjęcie 13), co by mogło świadczyć że jest po 22.04 (przedłużenie linii do Grzybowskiej). Nie widać numeru linii, ale w tym skrzyżowaniu w'41 mogłaby się pojawić ewentualnie 27'ka, tyle że ona powinna skręcać w Chłodną?
Offline
Użytkownik
Datowanie c.d. Jeden z afiszów na zdjęciu 21 zapowiada "wielką premierę" a obok namalowana jest rzymska czwórka co być może oznacza kwiecień.
Informacji o spektaklu "Di Randke" w "przewodniku" nie znalazłem (wprawdzie zerknąłem tylko pobieżnie).
Ostatnio edytowany przez VCS-3 (13.02.2019 21:30:54)
Offline
Użytkownik
Wydaje mi się, że ta rzymska czwórka na afiszu to fragment czarnej marynarki z opaską.
Offline
Użytkownik
Na zdjęciu nr 39 - Zamenhofa 44, 42, jest fragment klepsydry Berens....
Być może chodzi o adwokata Leona Berensona, zmarłego 22 kwietnia 1941.
Offline
Użytkownik
VCS-3 napisał:
Widać również tramwaj na Żelaznej (zdjęcie 13), co by mogło świadczyć że jest po 22.04 (przedłużenie linii do Grzybowskiej). Nie widać numeru linii, ale w tym skrzyżowaniu w'41 mogłaby się pojawić ewentualnie 27'ka, tyle że ona powinna skręcać w Chłodną?
Gazeta Żydowska - 22.IV.1941, nr. 32
Offline
Użytkownik
Przy okazji.
W Gazecie z 2.V.1941, nr 35 jest nekrolog Berensona a tuż obok słowniczek aktualnych powiedzonek warszawskich,
gdzie obok "szafa gra" i "13-stka" jest też słynne "Ałe Glach" występujące na plakacie w zdjęciu z Leszna 70
Offline
Użytkownik
Bemol napisał:
Wydaje mi się, że ta rzymska czwórka na afiszu to fragment czarnej marynarki z opaską.
Tak może być :-)
Ot, przykład na to, że jak się wie co się chce zobaczyć, to żadne fakty nie muszą stać na przeszkodzie.
Offline
Użytkownik
Na tym zdjęciu z Leszna 70 widać, że data przedstawienia na plakacie umieszczona jest w lewym górnym rogu.
https://warszawa.fotopolska.eu/202582,f … ?o=b211863
Sądzę, że możnaby przyjąć iż był to pewien schemat, który jest powtórzony w plakatach z zawartego w "albumie lotnika" zdjęcia Leszna 70.
Jest prawdopodobne, że "Jubileusz Idy Erwestówny" odbył się 10 maja a "Rewia Aktualności Ałe Glach" 1 maja.
Offline
Użytkownik
20.05 w GŻ pojawia się, w felietonie H. Czerwińskiego fragment piosenki poświęconej Rubinsteinowi pióra Jurandota - i jak mniemam była ona ułożona na potrzeby przedstawienia "Ale głach!". Czerwiński był wówczas (poza funkcjami w gminie) jednym z redaktorów rubryki kulturalnej, więc zapewne miał okazję tę piosenkę poznać ze sztuki w okolicach premiery co musiało mieć miejsce przynajmniej tydzień wcześniej (zgrubsza z takim opóźnieniem ukazywały się wiadomości kulturalne).
Inaczej pisząc o datowaniu: W tym samym numerze pojawia się informacja o tym, że "W tych dniach otwarto w dolnych salach <<Melody Palace>> (Rymarska 12) <<Kawiarnię Literacką>> pod kierownictwem sił fachowych i artystycznym nadzorem znakomitego pisarza polsko-żydowskiego" - co w sam raz by pasowało do Jurandota, który wówczas organizował późniejszą "Feminę". Pasowałoby również, by premiera przedstawienia odbyła się na otwarcie lokalu, by przyciągnąć do niego klientów.
To razem sugerowałoby, że sztukę wystawiono około 10.05 - zaś plakaty mogły pojawić się już wcześniej.
Drugi plakat, anonsujący "Di Randke" w Cafe Variete wskazuje, że spektakl ten miał naprawdę dobrą obsadę - to uznani gettowi artyści.... ale je nie o tym. Odbywa się on w "Cafe Variete" - ale poniżej jest miejsce, gdzie wyraźnie coś jest napisane jaśniejszym atramentem. Mój głos pada na kolejny otwierający się wówczas lokal - Cafe - Restaurant - Variete "Odeon" (ul. Tłomackie 13 - dawny lokal Cafe Gertner), o którym pojawia się parę wzmianek w GŻ w końcu maja 1941 r. To znowu pasowałoby na sztukę na inaugurację lokalu - jakoś w (drugiej) połowie maja, która musiała być zapowiadana wcześniej.
Klepsydra Berensona wydaje się już wisieć na murze dłuższych parę chwil (szczególnie ta niżej - oberwana) - więc wydaje mi się, że mamy dość spójne datowanie tych zdjęć na pierwszą połowę maja.
[EDIT:]
I dopiero co przeczytałem komentarz El-Jota o schemacie układania plakatów - muszę przyznać, przekonał mnie! Zwłaszcza, że plakat reklamujący "Jubileusz Idy Erwestówny" jest znacząco nowszy niż ten od "Ale głach!". Zadziwia mnie nieco czwartkowa premiera (1.05) - wprawdzie zgodna z żydowskim obyczajem, ale nie do końca pasująca do ludzi, którzy w sobotę, 17.05 w południe wystawiali "Wielki benefis baletu Irving", a tydzień wcześniej - zapewne świętowali "Jubileusz Idy Erwestówny".
Ostatnio edytowany przez Grochu7 (14.02.2019 22:59:06)
Offline
Użytkownik
Grochu7 napisał:
... Zadziwia mnie nieco czwartkowa premiera (1.05) - wprawdzie zgodna z żydowskim obyczajem, ale nie do końca pasująca do ludzi, którzy w sobotę, 17.05 w południe wystawiali "Wielki benefis baletu Irving", a tydzień wcześniej - zapewne świętowali "Jubileusz Idy Erwestówny".
Dwa cytaty z tego tekstu
http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/240306,druk.html
"Doktor Ruta Sakowska zwróciła uwagę, że w kwietniu 1941 nastąpił wyraźny zwrot w stosunku Niemców do getta warszawskiego. Traktując je jako zaplecze ekonomiczne dla toczącej się wojny, zgodzili się na rozluźnienie rygorów. Dlatego mogły otworzyć się synagogi, biblioteki, teatry."
"Ruta Sakowska obliczyła, że w sezonie 1941/1942 dawano w getcie warszawskim około stu osiemdziesięciu przedstawień miesięcznie,"
Offline