Kolejka Marecka - zaciekawiamy Warszawą

Franciszkańska 14

Krochmalna 8 w 1916.

Zastanawiam się nad tymi dwoma.





Podpisane "Juden-werden-entlaust-Zwangentlausung-Judenviertel-Warschau-1916"

Krochmalna była pierwszą ulicą, która przyszła mi do głowy w związku z tym podpisem.
Próbowałem odczytać  napis na tablicy za kotłem w centrum.
Bardziej wydedukowałem, niż odczytałem, że może to być "Kooperatywa".
Wpisałem w wyszukiwarce Kooperatywa, Krochmalna, Warszawa, 1916 i znalazłem coś takiego.


Wersja z gazety częstochowskiej


Wersja z gazety lubelskiej.

No i jestm głupi jak byłem, bo nijak nie mogę dopasować obrazka do planów kamienic w okolicach tych numerów,
a dziwna numeracja też mi sprawy nie ułatwia.

Dziękuję.
Liczyłem na ciebie.

W serii była jeszcze Franciszkańska.


Plac Grzybowski pod nr. 8 z dokładną datą 1917.VII.22


A co do tego, zastanawiam się czy to nie Nalewki 33?


Z uwagi na charakterystyczną płytę boniowania, która nie kojarzy mi się z żadnym innym miejscem.

Zamenhofa (Dzika) róg Nowolipek

A tu druga strona ulicy po dwudziestu kilku latach.

Franciszkańska 20 jak sądzę.

Pasyją łukowate wykończenie otworów drzwiowych.
Zgadza się szerokość i ułożenie chodnika oraz nawierzchnia ulicy.


Tu widać, że stał tam kiosk.


A w tym nieostrym kadrze wyróżnia się ciemna linia gzymsu...

Lekarz dentysta, z tablicy za plecami młodzieńca po prawej, to najprawdopodobniej Helena Okrzańska,która przyjmowała pacjętów pod adresem Zamenhofa 22.

Mamy nie najlepszy materiał porównawczy,


ale jeśli przyjrzeć się tamu fragmentowi, to wszystko wydaje się pasować.


Tutaj samochód zasłania dół interesującej nas witryny ale po drugiej stronie bramy widać charakterystyczne poręcze.

Przeglądając książki telefoniczne w poszukiwaniu pralni zlokalizowanych w granicach getta zauważyłem, że króciutka ulica Orla, mieściła aż trzy.


Niestety ikonografia tej ulicy jest bardzo skąpa więc nie spodziewałem się znaleźć potwierdzenia.
Nie znalazłem też zdjęć żadnego z poszukiwanych numerów, ale uderzyło mnie podobieństwo  kamienicy nr 8  do tej z pralnianym szyldem z czasów getta.


1) Wysokie obramowane okna suteren.
2) Podobne obramowania okien i ich parapety.
3) Podobna dekoracja gzymsów nad oknami.
4) Podobne szczegóły dekoracji bramy pod balkonem. Nawet identyczne zwężenie w głębi.
5) Podobne choć nie identyczne pilastry po bokach bramy.
6) Zgadza się liczba pasów poziomego boniowania (Choć na starszym zdjęciu są dodatkowe podział pionowe)
7) Podobna latarnia z numerem wisi po tej samej stronie.
8) Zgadza się także szerokość chodnika.

Wydaje mi się że nagromadzenie tych podobieństw jest zbyt duże by uznać to tylko za przypadek.
Jeśli więc nie jest to tylko przypadkowe podobieństwo powstaje pytanie
czy kamienica z szyldem pralni była "symatryczna" do tej pod numerem 8 jak to się czasmi zdarzało w sąsiadujących ze sobą budynkach,
czy może ósemka przeszła remont i zmieniła swoją numerację?

W artykule, dotyczącym kamienicy o adresie Orla 5/7 znalazłem informację, że wcześniej nosiła numer 3
https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1 … 28158.html
Wiecie coś więcej o Orlej?

A czy foto z szyldem pralni nie zostało przypdakiem wykonane z tramwaju?

lipton napisał:

...nie zostało przypdakiem wykonane z tramwaju.

Wydaje mi się, że raczej z samochodu.
W przypadku tramwaju ujęcie było by bardziej "od góry" a nie z poziomu przechodniów.

michel napisał:

Wydaje mi się, że łuk bramy jest innego kształtu..

Trudno jednoznacznie orzec. Może to kwestia perspektywy?